سازمان مجاهدین خلق ایران سازمان سیاسی اسلام‌گرا وچپ‌گرا باساختار شبه‌نظامی است.رهبری این سازمان با یک زن و شوهر با نامهای مریم و مسعود رجوی می‌باشد که وضعیت حیات مسعود نامشخص بوده و مریم رجوی به عنوان «رئیس‌جمهوری منتخب»در غیاب همسرش عملاً رهبری این سازمان را بعهده دارد. دبیرکل این سازمانزهرا مریخی است که در ۱۵ شهریور ۱۳۹۶ در کنگرهسراسری مجاهدین به مناسبت پنجاه و دومین سالگرد تأسیس این سازمان به این سمت انتخاب شد.
این سازمان در ۱۵ شهریور سال ۱۳۴۴ به رهبری محمد حنیف‌نژاد، سعید محسن و عبدالرضا نیک‌بین پایه‌گذاری شد؛ اما بعد از انقلاب سال ۱۳۵۷، عبدالرضا نیک‌بین از فهرستِ رسمیِ بنیان‌گذاران حذف و علی‌اصغر بدیع‌زادگانکه از سال ۱۳۴۵ به سازمان پیوسته بود، جایگزین او شد.سازمان مجاهدین پس از شکل‌گیری، به اقدام مسلحانه علیه دودمان پهلوی پرداخت. سازمان از اواخر دهه ۱۳۴۰ خورشیدی متحمّل ضربات سختی از سویسازمان امنیت و اطلاعات کشور (ساواک) شد و رهبران سازمان به حکم دادگاه نظامی وقت، به جُرم «اقدام علیه امنیت کشور، اعمال تروریستی و ترور اتباع ایرانی و آمریکایی»، به اعدام محکوم و برخی نیز زندانی شدند. در سال ۱۳۵۴ خورشیدی عده‌ای به رهبریِ تقی شهرام و بهرام آرام اقدام به ترور و حذف اعضای مذهبی از جمله مجید شریف واقفی در بیرون زندان کردند، و با دست گرفتن قسمتی از سازمان، بیانیهٔ اعلام تغییر ایدئولوژی از اسلام به مارکسیسم را منتشر کرند. پس از آن؛ اعضای سازمان به دو دسته تقسیم شدند گروهی بر مواضع پیشین وفادار ماندند که مسعود رجوی هم پس از آزادی از زندان در ۳۰ دی ۱۳۵۷ به آن‌ها پیوستو گروهی به سازمان پیکار پیوستند.
پس از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ ایران، بخش مذهبی سازمان مجاهدین خلق به رهبری موسی خیابانی و مسعود رجویموفق به جذب گسترده در بین قشرهای مختلف جامعهٔ ایران شد، امّا بر سر اختلاف نظر با روحانیون وقت -از جمله روح‌الله خمینی- به مخالفت علیه نظام جمهوری اسلامی روی آورد. پس از تظاهرات ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ و عزلابوالحسن بنی‌صدر این سازمان هدف خود را سرنگونینظام جمهوری اسلامی ایران عنوان کرد. سازمان مجاهدین پس از بالا گرفتن مخالفت‌ها با روح‌الله خمینی و صدور حکم منافق خواندن مجاهدین دو سال بعد از جنگ ایران و عراق و پس از اعلام صلح صدام حسین به ایران در سال ۶۱ به عراق رفتند و در حالی که آن کشور با ایران در حال جنگ بود، با انتقال گسترده هواداران و طرفدارانش به عراق و با همکاری ارتش عراق، اقدام به تشکیل بازویی نظامی به نام «ارتش آزادی‌بخش ملی ایران» کرد و در کنارارتش عراق در جنگ علیه ایران مشارکت کرد. این نیروی نظامی در طول جنگ ایران و عراق، از سوی خاک عراق، بیش از یکصد عملیات نظامی علیه مواضع نیروهای ایرانی شکل داد. مهمترین عملیات نظامی سازمان در سال ۱۳۶۷ تحت عنوان فروغ جاویدان انجام شد و جمهوری اسلامی در واکنش به آن اعدام زندانیان سیاسی (تابستان ۱۳۶۷) همه اعضای زندانی سازمان را که حاضر به برائت از سازمان و ابراز ندامت از اعمال خود نشده بودند را در زندان‌های ایران اعدام کرد. اگرچه آمار دقیقی از تعداد کشته شدگان منتشر نشده ولی گفته می‌شود این تعداد ۳۰۰۰ تا ۴۴۸۲ نفر تخمین زده می‌شوند. گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد تعداد این زندانیان سیاسی اعدام‌شده را دست‌کم ۱۸۷۹نفر اعلام کرده‌است.
این سازمان از سوی منتقدینِ دینی و برخی مخالفینِ سیاسیِ خود با نامهای متنوعی مورد اشاره قرار می‌گیرد. در ادبیّاتِ حکومتی ایران از سازمان مجاهدین خلق با عناوینی چون «سازمان منافقین» یاد می‌شود.
در سال ۱۹۸۶ میلادی دولت فرانسه مجاهدین را مجبور به خروج از پاریس کرد و از آن پس مرکز استقرار آن‌ها شهربغداد پایتخت عراق شد. مجاهدین پس از آن در اردوگاهی تازه تأسیس با نام قرارگاه اشرف مستقر شدند. پس از اشغال عراق توسط نیروهای ائتلاف از سال ۲۰۰۳ تا اول ژانویه ۲۰۰۹ توسط آمریکائی‌ها حفاظت می‌شد. پس از چند سال به تدریج قرارگاه اشرف تخلیه شد و اعضای باقی‌مانده در عراق نخست در کمپ لیبرتی مستقر شدند و سپس به کشور آلبانی منتقل گشتند.
این سازمان به وسیله حکومت پهلوی سابق و جمهوری اسلامی ایران و دولت عراق به عنوان یک سازمان تروریستی شناخته شده‌است. دولت‌های غربی نیز برای حدود یک دهه این سازمان را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار داده بودند اما بعداً این سازمان را از این فهرست خارج کردند.در دوران حکومت پهلوی و جمهوری اسلامی از لقب «مارکسیست اسلامی» برای این سازمان استفاده می‌شده‌است.
بسیاری از اعضای جدا شده و همچنین محققین این سازمان را دارای ماهیت فرقه‌ای دانسته و از عنوان فرقه رجوی برای اشاره بدان استفاده می‌گردد.
طبق گزارش سال ۲۰۰۹ مؤسسه بروکینز این سازمان به نظر غیر دموکراتیک است و محبوبیت ندارد اما به عنوان یک پروکسی در داخل ایران علیه حکومت تهران حضور عملیاتی دارد.یگانه ترابی خبرنگار رویترز و جاناتان وایت استاد علوم سیاسی مؤسسه اروپا گفته‌اند که این گروه هنوز هم میان ایرانیان نامحبوب است.
بنیان‌گذاران این سازمان، محمد حنیف‌نژاد، سعید محسن وعلی‌اصغر بدیع‌زادگان که از فعالان مسلمان جبهه ملی دومایران بودند (که پس از تشکیل نهضت آزادی، از فعّالان یا هواداران آن سازمان شدند) و یکی از اعضای نهضت آزادیبه نام عبدالرضا نیک بین رودسری معروف به «عبدی»،[۶۲]گرد هم آمدند و سازمانی را بنیان نهادند. در نخستین بیانیهٔ سازمان که در ۲۰ بهمن ۱۳۵۰ پخش گردید، آمده‌است:
fa.m.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AD%D9%86%DB%8C%D9%81%E2%80%8C%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF” title="محمد حنیف‌نژاد” style="color: rgb(90, 54, 150); margin: 0px; padding: 0px; border: 0px; font-style: inherit; font-variant: inherit; font-weight: inherit; font-stretch: inherit; line-height: inherit; font-family: inherit; vertical-align: baseline; background-image: none; background-position: initial; background-size: initial; background-repeat: initial; background-attachment: initial; background-origin: initial; background-clip: initial;">حنیف‌نژاد در بازجویی‌های خود چنین گفت:
e="background-image: none; background-color: rgb(255, 255, 255); padding: 1em 30px 1em 25px; margin-top: 0px; margin-bottom: 0px; border-width: 0px 3px 0px 0px; border-top-style: initial; border-right-style: solid; border-bottom-style: initial; border-left-style: initial; border-top-color: initial; border-right-color: rgb(200, 204, 209); border-bottom-color: initial; border-left-color: initial; border-image: initial; font-variant-numeric: inherit; font-variant-east-asian: inherit; font-stretch: inherit; line-height: inherit; font-family: "Linux Libertine", Georgia, Times, serif; font-size: 1.1em; vertical-align: baseline; position: relative; overflow: hidden;">
آخرین نظرات